Rector Luan Përzhita: The draft decision of the government for the Academy of Albanian Studies leads it to merger, the ASH law does not allow them to take over the institutes

The draft decision of the government that leads to the merger of the Academy of Albanological Studies and the transfer of the assets of this institution under the Academy of Sciences has been opposed by researchers. According to them, research institutes are extinguished, the careers of nearly 100 researchers are interrupted, etc. Prof. dr. Luan Perzhita, rector of the Academy of Albanological Studies, says, among other things, that it is a fraud when it is said that the Academy of Sciences will take over the institutes. According to prof. dr. However, the law does not allow it. "The draft decision brings about the merger of the Academy of Albanological Studies. We clarified what will happen at the press conference. In the acts prepared to be signed by the prime minister, the merger of the Albanian research institutes and their attachment are said to be scientific research units. The Academy of Sciences has no institutes, but there are units and these units can have a maximum of 5-6 people. The head of the Academy of Sciences says that no one will be left without a job. But the law of the Academy of Sciences does not have the tax to take the institutes. The government did not give them this. It is a fraud when it is said that we will take the institutes when the law does not allow them to take them", says rector Përzhita. In his reaction prof. dr. Luan Përzhita, rector of the Academy of Albanological Studies, also expresses the work that has been done by researchers over the years. But according to him, everything that has to do with Albanianology is being blocked in our country. "The institutes are dissolved. Together with the institutes, the scientific research activity of the institutes is merged. National and international agreements, publications, etc. are dissolved, so everything is dissolved. Everything related to Albanianology is blocked. Then how is Albanianology going at the Academy of Sciences?" says Per?ita. 

Senati kundër mbylljes së ASA-s

Senati i Akademisë së Studimeve Albanologjike u mblodh për të diskutuar raportin përfundimtar të Ministrisë së Arsimit dhe Sportit “Mbi kontrollin e pajtueshmërisë së veprimtarisë së Akademisë së Studimeve Albanologjike me aktet ligjore dhe nënligjore në fuqi” i datës 25.5.2023, i cili rekomandon mbylljen e veprimtarisë së këtij institucioni si institucion i arsimit të lartë të llojit “Akademi”. Në lidhje me projektvendimin e Këshillit të Ministrave “Për Mbylljen e Veprimtarisë së Akademisë së Studimeve Albanologjike dhe Riorganizimin e Njësive kryesore të saj”, Senati i Akademisë së Studimeve Albanologjike doli me një deklaratë për shtyp ku sqarohet se projektvendimi  shkakton mbylljen e ASA-s, shkelet ligji, etj. “1-Shkelet ligji për Arsimin e Lartë dhe Kërkimin Shkencor në Shqipëri, duke krijuar precedentin e rrezikshëm të mbylljes së pabazuar të një Institucioni Publik të Arsimit të Lartë dhe Kërkimit Shkencor dhe për më tepër sot, të së vetmes Akademi Albanologjike. Konkretisht ASA nuk është njoftuar për këtë Projektvendim, dhe së dyti, sipas Ligjit për Arsimin e Lartë dhe Kërkimin Shkencor në Shqipëri, është Senati i ASA-s, i vetmi  institucion që duhet të shprehet për fatin juridik të ASA-s. Deklarojmë se Senati vijimisht si dhe sot, është shprehur dhe shprehet kundër mbylljes së ASA-s. 2- Mbyllja e ASA-s shkakton pushimin e mbi 45 marrëveshjeve ndërkombëtare, ku ky institucion është palë si IAL, dhe asnjë institucion tjetër nuk ka tagër t’i mbartë. 3-Shuhen institutet duke i shndërruar ato në njësi kërkimore, që sipas nenit 19 të ligjit për Akademinë e Shkencave, janë ose njësi dyvjeçare ose afatgjata, pra me kohë të kufizuar. 4-Vendosjen nën kontroll të dijes akademike në lëmejt e albanologjisë, pasiqë struktura organizative e Akademisë së Shkencave të Shqipërisë (ASHSH), është krejtësisht e centralizuar në duar të Kryesisë së Akademisë së Shkencave”, thuhet në deklaratë. Po sipas senatit të ASA-s, projektvendimi ndërpret karrierën e afro 100 studiuesve, studimet doktorale, etj. “5-Ndërpret karrierën e afro 100 studiuesve, pasiqë Ligji për Akademinë e Shkencave, nr. 53, 2019 nuk parashikon në asnjë klauzolë as procedurën e punësimit në Akademinë e Shkencave, e jo më vijimin e karrierës akademike. 6-Ndërpret studimet doktorale të studentëve pranë ASA-s. 7-Referimi te neni 19, është i pabazë kur bëhet me propozim nga MAS, pasi ky nen nuk parashikon të merret si referencë ligjore nga një institucion jashtë Akademisë së Shkencave”, thuhet në deklaratë. Senati i Akademisë së Studimeve Albanologjike për sa më sipër, konstaton se ky projektvendim shkel rëndë Ligjin nr. 80, për Arsimin e Lartë dhe Kërkimin Shkencor në Shqipëri, si dhe vetë Ligjin për Akademinë e Shkencave, nr. 53, 2019. “Shkel parimet e lirisë akademike, shkakton një akt të rëndë antikombëtar duke shuar Akademinë e Studimeve Albanologjike e bashkë me to dhe institutet pjesë përbërëse të saj”, thuhet nga senati i ASA-s.

Projektvendimi i qeverisë për ASA-n

Këshilli i Ministrave ka formuluar projektvendimin për mbylljen e ASA-s, duke i kaluar asetet e këtij institucioni nën Akademinë e Shkencave. Sipas projektvendimit, që pritet të firmoset nga kryeministri Edi Rama, të gjithë institutet në varësi të Akademisë së Studimeve Albanologjike do të shkrihen dhe do t’i bashkëngjiten Akademisë së Shkencave, e cila merr po ashtu të gjitha pasuritë e luajtshme dhe të paluajtshme. Akademia e Studimeve Albanologjike  thuhet në projektvendim të marrë masa që të vijojë ushtrimin e veprimtarisë së saj deri në transferimin e plotë të njësive përbërëse pranë Akademisë së Shkencave, sipas përcaktimeve të këtij vendimi.

P R O J E K T V E N D I M

Nr.______, datë _________

PËR

MBYLLJEN E VEPRIMTARISË SË AKADEMISË SË STUDIMEVE ALBANOLOGJIKE DHE RIORGANIZIMIN E NJËSIVE KRYESORE TË SAJ

Në mbështetje të nenit 100 të Kushtetutës, të shkronjës “l”, të pikës 2, të nenit 7, të ligjit nr. 80, datë 22.07.2015, “Për arsimin e lartë dhe kërkimin shkencor në institucionet e arsimit të lartë në Republikën e Shqipërisë” dhe nenit 19 të ligjit nr. 53/2019 “Për Akademinë e Shkencave në Republikën e Shqipërisë”, me propozimin e ministrit të Arsimit dhe Sportit, Këshilli i Ministrave,

Vendosi:

1. Mbylljen e veprimtarisë së Akademisë së Studimeve Albanologjike dhe transferimin e të gjitha të drejtave dhe detyrimeve të saj tek Akademia e Shkencave e Shqipërisë.

 2. Njësitë kryesore ekzistuese, Qendra Kërkimore e Enciklopedisë Shqiptare dhe Botimeve dhe personeli akademik i këtyre njësive, aktualisht pranë Akademisë së Studimeve Albanologjike riorganizohen si njësi të kërkim-studimit pranë Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, brenda datës 31 Dhjetor 2023.

3. Të gjitha asetet, pasuritë e luajtshme dhe të paluajtshme në administrim të Akademisë së Studimeve Albanologjike, kalojnë në administrim të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, e cila ka detyrimin t’i ruajë dhe t’i mirëmbajë pasuritë në administrim dhe nuk mund të ndryshojë apo tjetërsojë destinacionin e tyre.

4. Akademia e Studimeve Albanologjike ka këto detyrime:

a) Të marrë të gjitha masat për transferimin e studimeve për doktorantët e padiplomuar në ciklin e tretë të studimeve, për fitimin e gradës shkencore “Doktor”, që plotësojnë kriteret ligjore për transferimin e studimeve, në institucione të tjera të arsimit të lartë, vendase apo të huaja, që ofrojnë programe studimi në fusha të njëjta apo të ngjashme.

b)Të përgatitë dosjen për çdo doktorant, që plotëson kriteret ligjore për transferimin e studimeve, me dokumentacionin e nevojshëm dhe t’ia vendosë në dispozicion doktorantëve, pa detyrim financiar shtesë nga ana e tyre, brenda datës 31 Gusht 2023.

c)Të përcjellë në Ministrinë e Arsimit dhe Sportit dosjet e doktorantëve që nuk do të tërhiqen nga doktorantët përkatës, brenda datës 8 Shtator 2023.

d) Submit the legal, administrative, financial and academic documentation that it has and on the basis of which it has developed its academic and research-scientific activity, to the responsible structures, according to the legislation in force on archives.

e) To place at the disposal of the Ministry of Education and Sports any required information until the fulfillment of all the requirements provided for in this decision.

5. The Academy of Albanian Studies should take measures to continue exercising its activity until the complete transfer of the constituent units to the Academy of Sciences of Albania, according to the provisions of this decision.

6. The Ministry of Education and Sports, the Ministry of Culture, the Academy of Sciences of Albania, the Academy of Albanian Studies are charged with the implementation of this decision.